Dünya nüfusunun katlanarak artması ve gelirlerin yükselmesi nedeniyle, önümüzdeki yıllarda gıda tüketiminin ve hayvansal proteinlere olan talebin artması beklenmektedir. OECD ve FAO'nun 2021-2030 tarımsal görünüm raporunda yumurta, et, taze süt ürünleri ve balık tüketiminin küresel ölçekte sırasıyla %9,2, %11,6, %21,7 ve %11,4 oranında artacağı öngörülmektedir. Öte yandan, kaynak bulunabilirliği çevresel baskı, küresel ekonomi ve sınırlı bileşenlerin aşırı kullanımını kısıtlayan dünya çapındaki yasal düzenlemeler nedeniyle giderek daha sınırlı hale gelmektedir. Burada sadece yem maddelerinin mevcudiyeti değil, aynı zamanda hayvanların zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli olan çeşitli besin maddelerinin (örn. enerji, protein) mevcudiyeti de sorun yaratabilmektedir. İşte bu küresel ortamda, bir yandan insan, hayvan ve çevre sağlığını ve refahını korurken diğer yandan hayvansal protein talebini mümkün olduğunca az kaynakla karşılamak için yem verimliliği popüler bir konu haline gelmiştir.
Peki yem verimliliği tam olarak nedir? Verilen tanımlardan biri şudur: “Yem verimliliği, genellikle hayvanın RFI (rezidüel yem alımı) konseptini kullanarak rasyon tarafından sağlanan maksimum miktarda besin maddesini bağlama yeteneğidir (Agricultural Systems, 2023).” Bununla birlikte, farklı kaynakların bu kavramı farklı şekillerde tanımlaması, bu kadar geniş ve çok faktörlü bir kavramın ana hatlarını çizmenin zorluklarını ortaya koymaktadır. Yem dönüşüm oranı (FCR), yem verimliliğinin ölçülebilir bir parametresidir. Ancak basit gibi görünen bir formüle rağmen (büyüyen hayvanlar için yem alımının ağırlık artışına bölünmesi), değerlendirmede ağırlık referansı (örneğin broylerlerde FCR 2,5 kg canlı ağırlık), hayvan sayısı (ölüm oranı düzeltilmiş) veya yem alımını ölçme yöntemi (yem bozulması dahil) gibi birkaç ek parametre genellikle göz ardı edilmektedir. Bu farklılıklar, karşılaştırma yapmanın ve dünya genelinde geçerli ideal bir değer bulmanın zorluklarını açıkça ortaya koymaktadır. Bu farklılıklar ışığında, yem verimliliğini ölçmenin kabul edilebilir bir yolunu tanımlamak ve buna ulaşmak için birlikte çalışmak kilit önem taşımaktadır. Hayvan beslemede küresel bir lider olan Orffa, bu tür araştırma faaliyetlerine yatırım yapmakta ve yem verimliliğini gelecek için önemli bir çözüm alanı olarak görmektedir.
KÂRLILIĞIN ANAHTARI YEM MADDELERİNİN VERİMLİ KULLANILMASIDIR
Yemin, hayvansal üretim maliyetlerinin yaklaşık %60-70'inden sorumlu ana etken olduğu, kimse için bir sır değildir. Bu nedenle yem maliyetlerinin düşürülmesi, sektörün kârlılığını ve rekabet gücünü artırmak için önemlidir. Maliyetleri azaltmaya yönelik çözümlerden biri, daha düşük fiyatlar ve daha iyi bulunabilirlik sunan yan ürünler gibi alternatif ham maddelerin kullanılmasıdır. Enerji beslenmesinden bahsederken, alternatif yağlar (örneğin et ve kemik unu ya da gıda endüstrisinden elde edilen yağlar) yaygınken, tahıl yan ürünleri (örneğin bira mayası, mısır glüteni yemi) protein tedariki için bir çözüm olabilir. Bu alternatif yem bileşenleriyle ilgili temel sorun ise besin bileşimleri, yani daha açık bir ifadeyle besin sindirilebilirlik profilleridir. Örnek olarak, broylerlerde soya fasulyesi yağının tipik yağ sindirile-bilirliği %90’dır, don yağının ise %79’dur (CVB Feed Table, 2021). Bu durum, doymamış/doymuş yağ oranı veya erime noktası gibi farklı yağ asidi özellikleri ile açıklanabilir. Bunun bir sonucu olarak, don yağı ince bağırsakta soya yağı gibi kaliteli bir yağa kıyasla daha az sindirilecek ve emilecek, bu da hayvanın performansı için daha az enerji ile sonuçlanacaktır.
Orffa'nın bilim odaklı yaklaşımı, üç temel alanda hayvan beslemedeki temel zorlukların üstesinden gelmektedir: Bağırsak Sağlığı & Bağışıklık, Yem Verililiği ve Mineral Besleme. Orffa'nın yem verimliliği çözümleri, tüm hayvan türleri için en etkili eylemi garanti etmek amacıyla belirli gastro-intestinal koşullarda (örn. yüksek su seviyesi, pH, patojenlerin varlığı) optimum düzeyde aktif olacak şekilde özel olarak geliştirilmektedir. Sonuç olarak, daha ucuz, daha az sindirilebilir bileşenler kullanıldığında bile besin kullanımı artar, atık ve kaynaklar üzerindeki baskı azalır. Sindirilebilirlik destekleyici Excential Energy Plus (Orffa Additives B.V.), sindirilebilirliği düşük ham maddelerde bile yağ, protein ve lifin sindirilebilirliğini ve emilimini artırabilen etkili bir katkı maddesidir. Endüstri için bu aynı zamanda daha iyi kârlılık için yem maliyetlerinin azalması anlamına gelmektedir. Birçok meta-analiz, Excential Energy Plus'ın yem verimliliğini (Broylerlerde -%4'lük FCR iyileştirmesi (Şekil 1)) arttırma ve rasyon maliyetlerini azaltma (>5 EUR/ton yem tasarrufu, 1:3,5 yatırım getirisi) konusundaki etkinliğini kanıtlamakta ve en etkili sindirilebilirlik destekleyicilerinden biri olduğu dünya çapında yürütülen 100'den fazla bilimsel ve ticari çalışmada vurgulanmaktadır.
